ဘၣ်ထွဲဒီးကတီၤဆိကၠိတၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်
လၢဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, တၢ်လိာ်ကွဲဒီးတၢ်မၤလိန့ၣ်လဲၤအသးသဃဲၤသဃဲၤလီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲန့ၣ်မ့ၢ်ဒ်သိးဖိသၣ်တဖၣ်ကထံၣ်န့ၢ်တၢ်ဒီးမၤလိဘၣ်ဃးအကစၢ်အဂ့ၢ်ဒီးတၢ်အိၣ်သးလၢအခိၣ်အဃၢၤတဖၥ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်, ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိမ့ၢ်တၢ် တၢ်အကါဒိၣ်တမံၤလၢတၢ်လဲၤကျဲတခါအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကိးမံၤဒဲးလၢနဖိအကတီၤဆိကၠိတၢ်ပီးတၢ်လီအပူၤန့ၣ်တၢ်တ့ကဲထီၣ်အီၤလၢတၢ်ကနီၤသူသကိးဒီးမုၥ်လၤ၀ဲဒ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်အသိးအဂီၢ်လီၤ.
ဖဲကတီၤဆိကၠိအပူၤ ဘံးထိရံယါနံၣ်ဆိတၢ်မၤလိ (Victorian Early Years Learning)ဒီးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လဲၤထီၣ်အတကွီၢ် (Development Framework) (VEYLDF) န့ၣ်တၢ်သူအီၤလၢကဒုးကဲထီၣ်တၢ်မၤလိအတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်လၢအဆီၣ်ထွဲနဖိအတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒီးဃ့ၢ်သဘျိၣ်ဆူညါဆူတၢ်မၤလိဒီးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အစၢယဲၢ်မံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အစၢယဲၢ်မံၤအံၤမ့ၢ်၀ဲ-
- က့ၢ်ပနီၣ်
- တၢ်မၤလိ
- ပှၤတ၀ၢ
- တၢ်ဆဲးကျိး
- တၢ်အိၣ်မုၥ်အိၣ်ပၢၤ
တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအဒၢ
တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအဒၢန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအအါန့ၢ်ဒံးတၢ်ဒၢတဖျၢၣ်လၢတၢ်ကစိာ်လံာ်ဒီးတၢ်လိာ်ကွဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သူအီၤလၢတၢ်ကဆီၣ်ထွဲတၢ်မၤလိဒီးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်လၢကျိၤကျဲအါမံၤအဂီၢ်သ့လီၤ.
- လဲၤစိာ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအဒၢဆူတၢ်လဲၤအီၣ်ပံးကနံးအလီၢ်မ့တမ့ၢ်ဖဲဟးဒီးတံၤသကိးဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢတၢ်ချၢအခါန့ၣ်လီၤ.
- တၢ်လိာ်ကွဲကိၣ်ကမူၣ်ကိၣ်လိၣ်အချီၣ်
- တၢ်ဖျိးထီၣ်တခါလၢတၢ်လိာ်ကွဲအဂီၢ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအဒၢန့ၣ်တၢ်မၤကဲထီၣ်အီၤလၢကဂ့ၤ၀ဲဒၣ်လၢခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤတခါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်မၤကဲထီၣ်အီၤဃုာ်ဒီးပီးလီလၢတၢ်သူကဒါက့ၤအီၤဖဲမ့ၢ်သ့မ့ၢ်ဘၣ်အခါဒီးတၢ်သူကဒါက့ၤအီၤလၢတၢ်ကပာ်ဃုာ်နဖိအတၢ်ပီးတၢ်လီလၢအကါဒိၣ်လၢအဂီၢ်တဖၣ်သ့လီၤ. ဘိၣ်ထီၣ်ပီးလီအံၤဒ်နီၣ်ဒုးဆၢထၢၣ်တၢ်ဂီၤတခါအသိးမ့တမ့ၢ်ဒါလီၤပီးလီပၢၢ်ပၢၢ်မ့ၢ်ဒ်သိးတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်လါလါန့ၣ်တၢ်သူအီၤလၢတၢ်ဆိကမိၣ်ကမှံအတၢ်လိာ်ကွဲကသ့အဂီၢ်တက့ၢ်.
ဟီၣ်ခိၣ်၀ါ, လၢၢ်သ့ၣ်ပၣ်ဒီးလၢၢ်သ့ၣ်ပၣ်အ ဂီၢ်တၢ်ထူးသံ
လၢၢ်သ့ၣ်ပၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်၀ါတဖၣ်မ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤလၢတၢ်တ့ကဲထီၣ်တၢ်အသီဒီးမၤဂ့ၤထီၣ်စုလၢအဖီၣ်တၢ်ကကျၢၤအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဂီၢ်ဖဲဖိသၣ်ဖီၣ်ဃၥ်၀ဲဟီၣ်ခိၣ်၀ါအခါလီၤ. လၢၢ်သ့ၣ်ပၣ်န့ၣ်တၢ်သူအီၤဒ်တၢ်မဲၥ်ဖံးခိၣ်တခါလၢတၢ်ကကွဲးတၢ်ဂီၤဒီးဟီၣ်ခိၣ်၀ါအဂီၢ်ဒီးတၢ်သူအီၤလၢကတ့ကဲထီၣ်တၢ်အက့ၢ်အဂီၤဒီးကပံၥ်တၢ်လိာ်ကွဲအဂီၢ်လီၤ.
- ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢတၢ်ချၢဒီးကွဲးလီၤတၢ်လၢနထံၣ်ဖဲနခိၣ်နဃၢၤန့ၣ်တက့ၢ်.
- သူဟီၣ်ခိၣ်၀ါလၢကတ့ကဲထီၣ်တၢ်လၢနခိၣ်နဃၢၤလၢနတၢ်ထံၣ်ကမှံအပူၤတက့ၢ်.
- ကၠီးလိသးလၢကကွဲးလိထီၣ်နမံၤ
- သူဘၣ်ခိၤ၀ါလၤတၢ်ထူးသံအလိၣ်လၢကတ့ကဲထီၣ်ဒွဲလၤလၢတၢ်ဒံးဒူးအီၤအဂီၢ်တက့ၢ်. ပၥ်လီၤခိၤ၀ါလၤလၢစးခိတနီၤအဖီလၥ်ဒီးဒံးဒူးအီၤကဖီကဖီဃုၥ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်၀ါန့ၣ်တက့ၢ်.
နသ့ၣ်ညါဧါ. နသ့ၣ်ညါဧါ ဟီၣ်ခိၣ်၀ါအတၢ်ထူးသံတၢ်န့ၣ်ပၣ်ဃုၥ်ဖလးစတံးလၢတၢ်သူက့ၤအီၤသ့လၢတၢ်တ့ကဲထီၣ်အီးစထြ့လယါအစ့အအိၣ်လီၤတဲၥ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အချံတဖၣ်
တၢ်သူၣ်လီၤတၢ်ချံတဖၣ်ဃုၥ်ဒီးဖိဒံဖိသၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအထူးတီၤ, စဲအ့ၣ်အဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်မၤလိတၢ်လဲၤခီဖျိလၢအပျဲအ၀ဲသ့ၣ်လၢကထံၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤလးဘၣ်ဃးန့ဆၢၣ်အတၢ်အိၣ်သးန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ကမၤလိဘၣ်န့ဆၢၣ်,သူၣ်ထီၣ်ကျိၥ်ဒီးမၤလိ၀ဲလၢကလူၤပိၥ်ထွဲတၢ်နဲၣ်လီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ကမၤလိဘၣ်လၢကဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါအါထီၣ်တၢ်ဖဲဆၢကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
- ကတိၤတၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အမံၤအသၣ်တဖၣ်တက့ၢ်.
- သူၣ်လီၤအီၤတပူၤဃီ
- မၤလိဘၣ်ဃးတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအသးသမူအတၢ်တရံးအသး
- ကိးထီၣ်တၤသူတၤသၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအမံၤအသၣ်ဖဲကျးတဖၣ်အပူၤတက့ၢ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. Alfalfa မ့ၢ်ထီနီၤချံတကလုၥ်လၢအပာ်ဃုာ်လၢပထိးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအကလုၥ်ဒီးဂ့ၤ၀ဲလၢဘံၤတၤမံၤဒီးဟီၣ်လၥ်ဂၥ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲသ့ၣ်လၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအခါအ၀ဲသ့ၣ်ဆှၢထီၣ်၀ဲတၢ်ပနီၣ်ဆူဖျၢတဖၣ်အအိၣ်လၢတဲဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢကမၤစၢၤလၢကမၤအါထီၣ်အချံအသၣ်အဂီၢ်လီၤ. နသူအီၤလၢတၢ်ဖီအီၣ်တ့ၤအီၣ်အပူၤသ့လီၤ.
တၢ်တုၢ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢပျံၤတဘိအလိၤ
ဖိသၣ်တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဆိန့ၣ်မ့ၢ်ဖဲဖိသၣ်တဖၣ်စးထီၣ်မၤန့ၢ်အါထီၣ်တၢ်ပၢၤဘၣ်အထူၣ်ပျၢ်ဆံးဖိတဖၣ်လၢအစု, စုနၢ, စုဒ့, ခီၣ်ဒီးခီၣ်နၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအါထီၣ်ထူၣ်ပျၢ်လၢစုဒီးစုနၢတဖၣ်အတၢ်ဖီၣ်တၢ်ကျၢၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်လၢဖိဒံဖိသၣ်အတၢ်ကွၢ်ထွဲလီၤအသးဒီးလၢခံလၢလၥ်, လၢတၢ်ကွဲးလံၥ်အဂီၢ်လီၤ. နဖိမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အစုဖီၣ်တၢ်ကျၢၤအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်ခီဖျိသူ၀ဲကပံၥ်တၢ်လိာ်ကွဲ, ထိၣ်ဒံးဘိကွဲးတၢ်ဂီၤမ့တမ့ၢ်တၢ်တုၢ်ထီၣ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢပျံၤဒီးလၢခံလၢလၥ်, လၢတၢ်ကွဲးလံၥ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲအံၤမ့ၢ်ကျဲတနီၤလၢနကကၠီးလိနစုဖီၣ်တၢ်ကျၢၤအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်-
- တုၢ်နုာ်လီၤတၢ်ကံးညာ်ဆူဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအပူၤဟိတဖၣ်အပူၤ
- အိးထီၣ်ဒီးကးဘၢတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအတလါ
- ကၠီးလိသးလၢကထုးထီၣ် စံး(ပ) မ့တမ့ၢ်ဆ့နုၢ်ဖျၢၣ်တဖၣ်
- ထူတလံၥ်ကပံၥ်တၢ်လိာ်ကွဲလၢစုဒီးစုနၢတဖၣ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. ခီၣ်ဖံးပျံၤတဖၣ်တၢ်သူအီၤစးထီၣ်လၢ တချုးခရံၥ်နံၣ် ၃၀၀၀ နံၣ်လံၤလံၤလၢကစၢခီၣ်ဖံးတၢ်ဘ့ၣ်အပျံၤဆူခီၣ်လိၤအဂီၢ်လီၤ.
အီးစထြ့လယါဟီၣ်ခိၣ်ဂီၤတၢ်ပှိၤပှီၢ်
တၢ်ပှိၤပှီၢ်ယိယိဖိတဖၣ်မၤစၢၤနဖိလၢမၤအါထီၣ်တၢ်၀ံသးစူၤ, တၢ်စၢၢ်ဆၢလီၤသး, တၢ်ဃဲၣ်လီၤတၢ်ဂ့ၢ်ကီဒီးစုကဖီၣ်တၢ်ကျၢၤအဂီၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနဖိအတၢ်မၤအါဒီး တၢ်ပှိၤပှီၢ် အခါ, အ၀ဲသ့ၣ်မၤ၀ဲတၢ်ဃုထၢတဖၣ်, သ့ၣ်ညါ၀ဲတၢ်အက့ၢ်အဂီၤဒီးသူအတၢ်မၤနီၣ်န့ၣ်လီၤ.
- ကၠီးလိတၢ်သးစွံကတုၤခီဖျိသူတၢ်မၤကွၢ်ဒီးတၢ်ကမၣ်လၢကမၤပှဲၤထီၣ်တၢ်ပှိၤပှီၢ်အဂီၢ်
- တဲဘၣ်ဃးဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အဂ့ၢ်
- ဟးဃုသ့ၣ်ညါတၢ်လၢကဟံးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတဂၤဒီးတဂၤ၀ံၤအလီၢ်
- ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဖိသၣ်လၢကကတိၤဘၣ်ဃးတၢ်အက့ၢ်အဂီၤဒီးမ့ၢ်အလီၢ်ဘၣ်လိၥ်အသးဧါအဂ့ၢ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. အဲခံၣ်နၤဒီးဖျါတံဖူၣ်(စ)မ့ၢ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢအဒုးအီၣ်အဖိနုၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢထဲတကလုၥ်လၢအဒံၣ်လီၤအဒံၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကွဲးဘိလၢကွဲးတၢ်ဂီၤဒီးတၢ်စုသ့ခီၣ်ဘၣ်တၢ်ဒါ
တၢ်ကွဲးတၢ်ဂီၤဒီးတၢ်ကွဲးဘိလၢတၢ်ကွဲးတၢ်ဂီၤတဖၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်ကျဲအါဘိလၢကမၤလိ-
- မၤဂ့ၤထီၣ်စုအတၢ်ဖီၣ်တၢ်သ့အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒ်အမ့ၢ်စၢၢ်ဘိအစုဖီၣ်အသိး
- စု-မဲၥ်ချံတၢ်မၤဃုၥ်တၢ်တပူၤဃီ
- မၤလိဘၣ်ဃးတၢ်အလွဲၢ်ဒီးတၢ်အက့ၢ်အဂီၤ
- ပၥ်ဖျါထီၣ်တၢ်တ့ကဲထီၣ်တၢ်အသီဃုၥ်ဒီးစးခိဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤအဂၤတဖၣ်.
အကါဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်, ဖိသၣ်တဖၣ်ကမၤလိဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါအကစၢ်အသးပူၤပူၤဖျဲးဖျဲးဒီးလၢတၢ်နၥ်န့ၢ်လီၤသးအပူၤလီၤ. ဖိသၣ်တနီၤနီၤကမၤကဲထီၣ်တၢ်ပနီၣ်တဖၣ်နတသ့ၣ်ညါအီၤဘၣ်ဒီးတၢ်အံၤကဲတၢ်လၢအဘၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်န့ဆၢၣ်တၢ်မၤအကျိၤအကျဲလၢတၢ်မၤလိဘၣ်တၢ်ကွဲးတၢ်ဂီၤဒီးတၢ်ကွဲးလံၥ်အဂီၢ်လီၤ.
- သူဘၣ်တၢ်ခဲၣ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဘၣ်လၢကဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်
- ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်ကွဲးတၢ်ဂီၤအတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်
- ကတိၤတၢ်ဖဲနကွဲးတၢ်ဂီၤအခါ
- ကိးထီၣ်တၢ်အလွဲၢ်ဒီးတၢ်အက့ၢ်အဂီၤတဖၣ်အမံၤ
နသ့ၣ်ညါဧါ. တၢ်ကွဲးဘိလၢကွဲးတၢ်ဂီၤတဖၣ်တၢ်တ့ကဲထီၣ်အီၤလၢကနဲဃီး, လၢအဟဲလၢကနဲစီအဒၢလိၤလၢတၢ်မၤအီၤလၢဘံးထိရံယါကနဲအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲကနဲတဖၣ်အိၣ်လၢကရၢၢ်အပူၤဒီးထံၣ်တၢ်တမံၤမံၤလၢအကါဒိၣ်လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်အခါ,က့ၤကဒါဆူအဒၢပူၤဒီးမၤ၀ဲ တၢ်ဂဲၤကလံၣ်၀ံၣ်ပကံၥ်သးန့ၣ်လီၤ.
တၢ်တရုၤလၢအိၣ်ဒီးအက့ၢ်အဂီၤတဖၣ်
တ့ကဲထီၣ်တၢ်သး၀ံၣ်မ့ၢ်ကျဲလၢအမုၥ်တမံၤလၢဖိသၣ်တဖၣ်ကမၤလိတၢ်ကတိၤဖျၢၣ်အသီ, သး၀ံၣ်တၢ်, မၤလိလၢကဂံၢ်ဒွးတၢ်ဒီးတူၢ်ဘၣ်မုၥ်လၢအကစၢ်သးအဂီၢ် ဂဲၤကလံၣ်, သး၀ံၣ်တၢ်, ဟူးဂဲၤဒီးဖုထီၣ်ဖုလီၤတဖၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအမုာ်ခဲလၢာ်လီၤ. ဖဲအံၤမ့ၢ်တၢ်ဆိမိၣ်တနီၤလၢကမုၥ်လၤသးဖှံတၢ်သး၀ံၣ်ဃုၥ်ဒီးနဖိအဂီၢ်လီၤ.
- မၤကွၢ်တၢ်ကလုၢ်သီၣ်သဃဲၤလိာ်သးလၢတဒ်သိးလိာ်အသးတဖၣ်တက့ၢ်
- ဂဲၤကလံၣ်, ဟူး၀းဒီးတရုၤသးဖဲနတၢ်သး၀ံၣ်လၢနအဲၣ်တဖျၢၣ်သီၣ်ထီၣ်အခါ
- ဂံၢ်ဒွးထီၣ်တၢ်အသီၣ်ပှဲၤဘျီ
- သူတၢ်သး၀ံၣ်သးဆၢမ့တမ့ၢ်ထါအယုၢ်လၢကဒုးကဲထီၣ်နဖိအလံၥ်ဖျၢၣ်အဂီၢ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. နသ့ၣ်ညါဧါ ဆဲးလၤအါမံၤနၥ်လၢတၢ်သူ၀ဲမူခိၣ်ထံအနီၣ်က့ (rainsticks) ဒ်တၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢတၢ်ပီးတၢ်လီတခါအသိးလၢတၢ်ကဒုးလီၤမူခိၣ်ဖဲတၢ်ကိၢ်ဃ့ထီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ
ကပံၥ်လၢတၢ်လိာ်ကွဲအီၤ
ဖဲနဖိသူ၀ဲကပံၥ်လၢတၢ်လိာ်ကွဲအီၤဒ်သိးကတ့ကဲထီၣ်တၢ်အဂီၢ်, အ၀ဲသ့ၣ်မၤ၀ဲတၢ်အကလုၥ်ကလုၥ်လၢတၢ်အကါဒိၣ်အဂီၢ်လီၤ
- မၤဂ့ၤထီၣ်စုအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်
- သူအသးတၢ်သ့ၣ်ညါလၢကလူၤဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်အဂီၢ်
- သူအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်ကမှံတၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်တ့ကဲထီၣ်တၢ်ဃုၥ်ဒီးကပံၥ်တၢ်လိၣ်ကွဲန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မၤလိအကါဒိၣ်အကျါတမံၤလၢနဖိအဂီၢ်လီၤ.
- ထိၣ်တလ့ၣ်ဘီ(လ)တဖျၢၣ်, ဒိတံၢ်အီၤ, ဆုအီၤ, ဘံးအီၤ
- သူဘၣ်ခိၤ၀ါလၤလၢထၢ်ထူးသံအဂီၢ်ဒ်တၢ်စဲပနီၣ်တခါအသိး
- ပၥ်ဖှိၣ်ဃုၥ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤအဂၤဒ်အမ့ၢ်နီၣ်က့မ့တမ့ၢ်ထိၣ်ဆူၣ်မ့တမ့ၢ်ချိၣ်ကုတဖၣ်တက့ၢ်
- ဒုးကဲထီၣ်တၢ်အကံၣ်အ၀့ၤဃုၥ်ဒီးတၢ်လၢနထံၣ်န့ၣ်အီၤ
နသ့ၣ်ညါဧါ. ကိၣ်ကမူၣ်ကိၢ်လိၣ်တၢ်လိာ်ကွဲန့ၣ်ညီလၢနကမၤကဲထီၣ်အီၤလၢဟံၣ်ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤဃါဃုၥ်အိၣ်၀ဲအါမံၤလၢလီကျိၤခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤကဲထီၣ်နကစၢ်ကိၣ်ကမူၣ်ကိၢ်လိၣ်တၢ်လိၣ်ကွဲတပူၤဃီန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မၤလိလၢအမုၥ်လၤသးဖှံတခါလၢကသိၣ်လိတၢ်ကိးမံၤဒဲးစးထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအခီၣ်ထံးအကတီၢ်တုၤလီၤဆူတၢ်စးထီၣ်ဆိစဲအ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖိသၣ်တဖၣ်အလံၥ်ဖး
ဖးဃုၥ်လံၥ်တပူၤဃီန့ၣ်မ့ၢ်ကျဲတဘိလၢတၢ်မၤစဲဘူးလိၥ်သးဒီးသူတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်အသိးလီၤ. မ့ၢ်ကျဲအကါဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတဘိလၢကဆီၣ်ထွဲလံၥ်လဲၢ်တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်နီၤဟ့ၣ်လီၤပူတၢ်ဆၢကတီၢ်ဃုၥ်ဒီးနဖိန့ၣ်ကမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်ကမှံဒီးတၢ်ကတိၤဖျၢၣ်အဂီၢ်လီၤ.
- ဃုထၢလံၥ်တပူၤဃီ
- ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢအမုၥ်ဘၣ်နၤတခါလၢကဆ့ၣ်နီၤဒီးဖးလံၥ်အဂီၢ်
- ပျဲအ၀ဲသ့ၣ်အိးထီၣ်လံၥ်ကဘျံးတဖၣ်
- သူတၢ်ကလုၢ်အကလုၥ်ကလုၥ်လၢတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢတၢ်တဲအဂ့ၢ်, ကတိၤဘၣ်ဃးတၢ်ဂီၤတဖၣ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. တၢ်အလုၢ်အပှ့ၤအိၣ်လၢတၢ်ဖးလံၥ်တဘ့ၣ်လီၢ်လီၢ်အါဘျီဒီးတမ့ၢ်ထဲကဘၣ်သးစဲထဲပူအဂီၢ်ဧိၤန့ၣ်ဘၣ်. သံကွၢ်နဖိဘၣ်ဃးတၢ်လၢအထံၣ်၀ဲ, ကတိၤဘၣ်ဃးတၢ်ဂီၤတဖၣ်ဒီးသံကွၢ်'ယဆိမိၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤကကဲထီၣ်အသးဆူညါလဲၣ်'အဂ့ၢ်တက့ၢ်.
စုနၢတၢ်ဂီၤဖိတဖၣ်
စုနၢတၢ်ဂီၤဖိတဖၣ်မၤစၢၤဖိဒံဖိသၣ်လၢကမၤဂ့ၤထီၣ်ကျိၥ်အဂီၢ်, ဃုထံၣ်န့ၣ်သးတၢ်ဆိမိၣ်တဖၣ် ဒီးမၤလိဘၣ်ကျဲတဖၣ်လၢအကသ့မၤ၀ဲလၢတၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်ဒိတၢ်တဲၥ်တၢ်လိာ်ကွဲအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်တဲပူဒီးတၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်ဒိတၢ်တဲၥ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်လၢဖိသၣ်တဖၣ်ထံၣ်န့ၣ်တၢ်လၢအခိၣ်အဃၢၤဒီးအကစၢ်အသးန့ၣ်လီၤ.
- ကိးဘၣ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအမံၤလၢအဲကလံးကျိၥ်ဒီးကျိၥ်အဂၤတဖၣ်
- ဒုးကဲထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢတၢ်တဲအဂ့ၢ်တဖၣ်
- တဲထီၣ်န့ၢ်ပူဖိတဖၣ်
- သူဘၣ်စုနၢတၢ်ဂီၤဖိလၢဟံၣ်ပူၤဒီးဟံၣ်ချၢတဖၣ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. တ့ကဲထီၣ်တၢ်ကလုၢ်အါမံၤလၢစုနၢတၢ်ဂီၤဖိတခါစုၥ်စုၥ်အဂီၢ်, ဒုးကဲထီၣ်ကျဲလၢအမုၥ်လၤသးဖှံလၢကမုၥ်လၢတၢ်တ့ကဲထီၣ်တၢ်လိာ်ကွဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လိာ်ကွဲတၢ်ထီပစိၥ်ထီၣ်လၢၢ်အလွဲၢ်အိၣ်တဖၣ်(Balancing gems)
Balancing gems ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဖိသၣ်တဖၣ်လၢကတ့ကဲထီၣ်တၢ်လိာ်ကွဲအဂီၢ်လီၤ. ဖဲသူ၀ဲတၢ်ထီပစိၥ်ထီၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်အခါ, လၢၢ်အလွဲၢ်အိၣ်အနၢၣ်ဒီးတၢ်အက့ၢ်အဂီၤလီၤဆီလိၥ်သးဟ့ၣ်ထီၣ်၀ဲတၢ်ဃဲၣ်လီၤတၢ်ဂ့ၢ်ကီ, တၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲဒီးစုဖီၣ်တၢ်ကျၢၤအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်တ့ကဲထီၣ်တၢ်ထဲတခါမ့တမ့ၢ်တၢ်မၤဃုၥ်အီၤဒီးဘလီး(က)အဂီၤဒီးဖၢ်အဒၢတဖၣ်
- ကၠီးလိသးလၢတၢ်၀ံသးစူၤအဂီၢ်ဖဲထီပစိၥ်ထီၣ်လၢၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်တဖၣ်အခါတက့ၢ်. အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်လီၤတဲၥ်န့ၣ်, ကသါထီၣ်ဖးဒိၣ်သၢထံၣ်ဒီးမၤကွၢ်တဘျီကဒီး
- သူနတၢ်ဆိကမိၣ်ကမှံတၢ်လၢကတ့ကဲထီၣ်တၢ်အိၣ်သးအသီဃုၥ်ဒီးလၢၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်
- ဃုထံၣ်န့ၢ်ကျိၥ်လၢတၢ်တဲအါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်အက့ၢ်အဂီၤ, အဒိၣ်အထီဒီးအလွဲၢ်တဖၣ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. လၢၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ်လၢၢ်ဂီၤ, topaz ဒီး zircon တဖၣ်န့ၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်အီၤဖဲဘံးထိရံယါအပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သူၣ်ထီၣ်ပှၤတ၀ၢအဂီၢ်
ဘံးထိရံယါအံၤမ့ၢ်ပှၤတ၀ၢလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဆီလိၥ်အသး, မ့ၢ်ဟံၣ်ဃီအလီၢ် လၢပှၤလၢကတိၤကျိၥ်အကလုၥ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၤဆီလိၥ်အသးအံၤမ့ၢ်တၢ်အဒိၣ်အကျါတခါလၢအဒုးကဲထီၣ်၀ဲပမ့ၢ်ပှၤလၢပမ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢတၢ်ပီးတၢ်လီအပူၤန့ၣ်ဆီၣ်ထွဲ၀ဲတၢ်ကတိၤလိၥ်သးဘၣ်ဃးဒီးပှၤတ၀ၢအါဒူၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ လၢဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, တၢ်လိာ်ကွဲဒီးတၢ်မၤလိန့ၣ်လဲၤအသးသဃဲၤသဃဲၤလီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢဖိသၣ်တဖၣ် ဃုထံၣ်န့ၣ်တၢ်ဒီးမၤလိတၢ်ဘၣ်ဃးအနီၢ်ကစၢ်အသးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
- သူဘၣ်ကပံၥ်တၢ်လိာ်ကွဲလၢကပၥ်မၤအသးလၢကတ့တၢ်အီၣ်လၢနနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤအလီၢ်, မ့တမ့ၢ်နကစၢ်ဒၣ်နဲအဂီၢ်
- တရုၤဘၣ်တၢ်အက့ၢ်အဂီၤတၢ်တရုၤဖဲနဒိကနၣ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတၢ်သး၀ံၣ် လၢဆဲးလၤအဂၤတဖၣ်အခါ, မ့တမ့ၢ်နကစၢ်အတၢ်ဆဲးလၤဒၣ်၀ဲအခါ
- ကတိၤတၢ်ဒီးနဖိဘၣ်ဃးထံကီၢ်တဖၣ်ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိထူလံၤအဂ့ၢ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. နမၤန့ၢ်တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်လၢကျိၥ်အါကျိၥ်အပူၤသ့ဖဲအံၤ- vic.gov.au/kinder/translations(opens in a new window).
လံၥ်လၢအီစလါ(န)ကျိၥ် (Auslan)
လံၥ်လဲၢ်ခဲလၢၥ်ပၣ်ဃုၥ်ဖဲ၂၀၂၄ ကတီၤဆိကၠိအတၢ်ပီးတၢ်လီအပူၤအိၣ်ဒီးအီၤစလါ(န) Auslanတၢ်ကျိးထံလၢနမၤန့ၢ်အီၤသ့န့ၣ်လီၤ. နသူQR code ဒ်အဖီလၥ်ဒ်သိးကဘျးစဲဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢလံၥ်အပူၤအဂီၢ်သ့လီၤ. အီးလါ(န) (Auslan)ဒီး လံၥ်ကျိၤအဖုၣ်န့ၣ်ပၥ်ဃုၥ်၀ဲလၢဘံၤဒံၤအိၤတဖၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီၤလီၤ.
အီးစလါ(န) (Auslan)န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်သူတၢ်ပနီၣ်ကျိၥ်လၢအါတက့ၢ်တၢ်သူအီၤလၢအီးစထြ့လယါအပှၤလၢတနၣ်ဟူတၢ်ပှၤတ၀ၢဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးဘံးထိရံယါဖိသၣ်အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်သီကတီၢ်ကျိၥ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢတၢ်မၤန့ၢ်အီၤသ့ဖဲကတီၤဆိကၠိ လွံၢ်နံၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ကံၢ်စီအပှၤတဖၣ်ထံၣ်န့ၢ်၀ဲလၢတၢ်ကဲဘျုးအိၣ်အါမံၤလၢဖိဒံဖိသၣ်မၤလိန့ၣ်ကျိၥ်အဂၤတကျိၥ်ဖဲနံၣ်သးစၢ်အကတီၢ်,ပၣ်ဃုၥ်-
- မၤအါထီၣ်တၢ်ဖးလိထီၣ်လံၥ်ဒီးတၢ်ကွဲးလိထီၣ်လံၥ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်
- တၢ်သ့ၣ်ညါအတၢ်အိၣ်သးယၢ်ခီယၢ်ကပၤ
- မၤဂ့ၤထီၣ်နီၢ်ကစၢ်တၢ်ပၥ်လုၢ်ပၥ်ပှ့ၤလီၤသးဒီးတၢ်အိၣ်မုၥ်အိၣ်ပၢၤအဂီၢ်
- တၢ်ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်ဆဲးလၤအက့ၢ်ပနီၣ်.
ဘံးလီၤကျိၤဘျးစဲအံၤ လၢကကွၢ်လံၥ်ဖးလၢ တၢ်ဂီၤမူလၢအပၣ်ဃုၥ်အီးစလါ(န)ဒီးတၢ်ဂီၤမူအဂ့ၢ်တက့ၢ်.
နသ့ၣ်ညါဧါ. ဘံးထိရံယါပဒိၣ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်၀ဲကျိၣ်စ့ဆူကတီၤဆိကၠိလၢအနုၥ်ပၣ်ဃုၥ်တဖၣ်လၢကဒိးလဲ၀ဲကျိၥ်သရၣ်/သရၣ်မုၣ်လၢအဖျိတီၤပတီၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကဟ့ၣ်ထီၣ်၀ဲလွံၢ်နံၣ်ကတီၤဆိကၠိတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအကျါလၢကျိၥ်အဂၤအပူၤလၢတအိၣ်အါထီၣ်ဒီးတၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤလၢမိၢ်ပၢ်အဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မၤလိအါထီၣ်ဖဲ- vic.gov.au/early-childhood-language-program.
တၢ်အိၣ်မုၥ်အိၣ်ပၢၤဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲအါထီၣ်
ဖိသၣ်တဖၣ်ခဲလၢၥ်မၤလိတၢ်လီၤဆီလိၥ်အသးဒီးမၤ၀ဲလၢအကစၢ်မၤန့ၢ်အဖီခိၣ်ဒၣ်၀ဲလီၤ ကတီၤဆိကၠိတၢ်ပီးတၢ်လီဟ့ၣ်ထီၣ်နဖိအလံၥ်ဖးဒီးတၢ်လိာ်ကွဲတဖၣ်လၢတၢ်သူအီၤသ့လၢကျဲအါဘိအပူၤလၢကတၤတၢ်ဒီးကယဲၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်ဆိမိၣ်လၢနၤမ့တမ့ၢ်နဖိမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲလီၤဆီန့ၣ်, ကျဲအိၣ်အါဘိလၢကမၤ န့ၢ်တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်လီၤ.
- ဘံးထိရံယါကတီၤဆိကၠိသရၣ်/သရၣ်မုၣ်တဖၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါလၢကမၤစၢၤ၀ဲအဂီၢ်လီၤ. ကတိၤတၢ်ဒီးနဖိအသရၣ်သရၣ်မုၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဃးဒီးနတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အဂီၢ်
- မၤတၢ်သ့ၣ်နံၤဖးသီလၢကထံၣ်လိၥ်ဒီးနကသံၣ်သရၣ်မ့တမ့ၢ်မိၢ်ဖိဆံးဒီးဖိသၣ်ဆူၣ်ချ့သရၣ်/သရၣ်မုၣ်ကွၢ်ပှၤဆါဒ်သိးကတၢၣ်ပီၣ်နတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်.
- ကိးဘၣ်မိၢ်ပၢ်လီကျိၤဖဲ ၁၃ ၂၂၈၉ လၢတလၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ၤဘၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ခူသူၣ် သးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲ
လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်ဧါ. နလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲဧါ လၢကဃုထံၣ်အါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဆီၣ်ထွဲအကလုၥ်မနုၤကအိၣ်ဘၣ်ဖုးလၢနဖိအဂီၢ်န့ၣ်လဲၤကွၢ်ဖဲ vic.gov.au/kindergarten-programs-and-initiativesတက့ၢ်. နသံကွၢ်နကတီၤဆိကၠိသရၣ်/သရၣ်မုၣ်လၢတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢအကြၢးအဘၣ်လၢနဖိအဂီၢ်သ့လီၤ.
ပၥ်ကဲပှၤအက့ၢ်ပနီၣ်
ခူရံၤအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤတဖၣ်မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်လၢအီးစထြ့လယါအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤန့ၣ်လီၤ, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဖိသၣ်ခဲလၢၥ်လၢကမၤလိဘၣ်ဃးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤလၢအသူၣ်ထီၣ်တၢ်နၢ်ပၢၢ်တၢ်တူၢ်လိၥ်ပှၤအဂၤဒီးတၢ်ပၥ်ကဖၢလၢသးန့ၣ်လီၤ. ပှၤအဘီၤရံကၠၢနၢၤဒီးထီရ့းစထြ့းကီးဖိအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤန့ၣ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဒီးဃ့ၢ်သဘျိၣ်ဒၣ်ဆူညါဖဲမဆါတနံၤအံၤ, ဒီးပပၥ်ကဖၢလၢပသးလၢကမၤလၤကပီၤအ၀ဲသ့ၣ်ဒ်ပှၤကွဲးလံၥ်ဖိဒီးဒွဲလၤပှၤသ့ပှၤဘၣ်တဖၣ်လၢတၢ်ပီးတၢ်လီအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤမ့ၢ်၀ဲတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတနီၤလၢကမၤစၢၤနဖိဒ်သိးကမၤလိဘၣ်ဃးလုၢ်လၢ်ထူသနူဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤဘၣ်ဃးထံကီၢ်အခီၣ်ထံးတဘ့ၣ်အပှၤတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
- မၤလိဘၣ်ခူရံ အတၢ်ပနီၣ်တဖၣ်လၢတၢ်ဖိတၢ်လံၤမ့တမ့ၢ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်တက့ၢ်
- ကတိၤဘၣ်ဃးခူရံၤအခိၣ်အနၢ်, ပှၤလိာ်ကွဲဖိအပှၤဒူပှၤဃိၤမ့တမ့ၢ်ဒွဲလၤပှၤသ့ပှၤဘၣ်တဖၣ်တက့ၢ်
- မၤလိအါထီၣ်ဘၣ်ဃး ခူရံၤအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤဒီးအပှၤတဖၣ်
နသ့ၣ်ညါဧါ. Victorian Aboriginal Education Association Inc. အပှၥ်ယဲၤအိၣ်ဒီး တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢအမုၥ်လၤသးဖှံ, ဒီးတၢ်နုၥ်မၤသကိးလၢအဃုထံၣ်န့ၣ်ခူရံၤအထူလံၤဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကွၢ်ဘၣ် ပှၥ်ယဲၤသန့ဖဲ- vaeai.org.au.
အဘီၤရံကၠၢနၢၤဒွဲလၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်
မ့ၢ်မုၢ်နၤကတီၢ်လၢ Gunditjmara Mirring (ထံကီၢ်)အပူၤလီၤ. လါဒီးဆၣ်အါဖျၢၣ်ကပီၤ၀ဲလၢမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ
karrayn (ခဲကရူ) ကျဲတဖၣ်သလၣ်လီၤအသးဖဲ Mirring အပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်နကထံၣ်ဘၣ် karrayn ဖု၀ဲဒီးအီၣ်နီၣ်န့ၣ်လီၤ.
Weengkeel (ခိၤ၀ါလၤ)နီၣ်ထီၣ်အသးဒီးဖီၣ်ဃၥ်၀ဲထံကျိကပၤသ့ၣ် ကၢ(မ) အဒ့န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်အံၤတၢ်သူအီၤလၢကတ့ကဲထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤဒ်အမ့ၢ်ကတီၤ, ချံ၀ၢ်ဒီးခူလါမိ(န)coolamonsန့ၣ်လီၤ.
ဟီၣ်ခိၣ်ကပံၥ်, မူခိၣ်, ထံဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အကါဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢကပၥ်ကဲအ၀ဲသ့ၣ်တက့ၢ်.
Nakia Cadd မ့ၢ်၀ဲပှၤGunditjmara, Yorta Yorta, Dja Dja Wurrung, Bunitj, Boon Wurrung ဒီးTaungurung ပိၥ်မုၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. Nakia မ့ၢ်မိၢ်တဂၤ, ဒွဲလၤပှၤသ့ပှၤဘၣ်တဂၤဒီးပှၤမၤမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွၥ်တဂၤလၢ 'More than Lines' ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤလၢကမၤန့ၢ်ဒီးနီၤဟ့ၣ်လီၤပူတဖၣ်ခီဖျိဒွဲလၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
သံကွၢ်. ပှၤထူလံၤအကစၢ်လၢကီၢ်လၢနအိၣ်တဘ့ၣ်အပူၤမ့ၢ်မတၤလဲၣ်, မၤလိဒီးလိာ်ကွဲအီၤ. ဖဲနအိၣ်လၢတၢ်ချၢအခါ, နထံၣ်, နနၢဘၣ်ဒီးနနၢ်ဟူတၢ်မနုၤလဲၣ်.
Updated